Uitbouw met respect voor jaren '20 monument Amersfoort
De situatie
Aan de voet van het Bergkwartier in Amersfoort staan 41 'Frisiawoningen', met een opvallende uitstraling. Woningbouwvereniging Frisia bouwde deze rijhuizen die waren voorzien van 'alle gemakken die de moderne techniek ons biedt' in 1921 als huurwoningen voor ‘den ontwikkelde en beschaafde middenklasse’. Het ontwerp van architect A.H. van Wamelen is een interessante mix van de Amsterdamse School en de Engelse Arts & Crafts-stijl. Door de gewelfde - veelal met riet bekleedde - daken, de zware schoorsteenkanalen en brede raamstroken met rustieke details voelt het geheel romantisch en knus aan. De woningen zijn breed en vrij ondiep, met veel kamers waardoor ze bijna aanvoelen als Engelse cottages. Inmiddels zijn de Frisiawoningen beschermd als rijksmonument en erg gewild vanwege hun bijzondere uitstraling en fraaie ligging in Amersfoort.
De opdracht
De eigenaren vroegen Lab-S het ontwerp te maken voor een uitbreiding aan de achterzijde van hun monumentale rijwoning, passend bij de sfeer van het woonhuis en met 'de blik naar buiten' om meer connectie te maken met de mooie achtertuin.
Uitdagingen
Een van de regels van Monumentenzorg voor een dergelijke uitbreiding is dat maximaal de helft van de breedte van de achtergevel uitgebouwd mag worden. Ook moest de oorspronkelijke houten tuinschuur in het plan betrokken worden, aangezien deze schuurtjes een wezenlijk onderdeel vormen van de architectuur. Sjoerd greep de uitdaging aan en presenteerde het plan bij Monumentenzorg, waar men enthousiast was en toestemming gaf voor het ontwerp.
De aanbouw zorgt voor een zeer ruimtelijk gevoel en haalt het buitengevoel naar binnen
Het ontwerp
Het ontwerp neemt de bijzondere vorm van het schuurtje als uitgangspunt en plaatst de nieuwe keuken tussen schuur en woning. Het open karakter en het materiaalgebruik van de uitbouw maakt dat het aanvoelt als onderdeel van het huis én van de tuin. Naast de raampartij met openslaande deuren naar het terras, biedt het vierkante raam een schilderachtig doorkijkje naar buiten. Het gevoel van eenheid en ruimtelijkheid is versterkt door in het ontwerp zoveel mogelijk van de oorspronkelijke achtergevel te behouden als onderdeel van de keukenruimte. De aanbouw zorgt voor een zeer ruimtelijk gevoel en haalt het buitengevoel naar binnen.
Tot in de details
Lab-S werkte met veel zorg aan de inpassing en detaillering, zowel bij de bouwkundige plannen als in de uitwerking van het interieur. Als hoofdmateriaal voor de buitenafwerking kozen we twee kleuren hout. De lichte tint benadrukt de vorm van het oorspronkelijke schuurtje en het zwarte hout vormt het kader van de woonkeuken, die het schuurtje als het ware omkleed. De oorspronkelijke dakpannen van het schuurtje zijn hergebruikt, inclusief de in cement gelegde nokvorsten.
Onder het overstek is de achterdeur van de woning weggewerkt in de gevel. Op het platte dak is sedum aangebracht, voor een natuurlijke aansluiting met de tuin en een prettig binnenklimaat. De keuken zelf is in bamboe uitgevoerd, met ingefreesde grepen. De oorspronkelijke bakstenen achtergevel is behouden, met een witte nis waar vroeger het toiletraampje zat. Het hout en de bakstenen voegen sfeer en karakter toe aan de keuken en versterken de verbinding met buiten. Aan de kopse kant van de uitbouw zijn houten vouwluiken om de ruimte af te schermen tegen te veel zonlicht.
